Beantwoording Artikel 39 vragen Chemours

19-05-2019

Geachte heer de Borst,
 

Op 3 mei 2019 stelde u namens PRO Sliedrecht artikel 39 vragen over het voornemen
van Rijkswaterstaat om een vergunning te verstrekken aan Chemours voor de directe
lozing van GenX op het oppervlaktewater. In deze brief treft u de beantwoording van uw vragen.

Uw toelichting Op 26 april 2019 heeft de minister van infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen een brief verstuurd naar de Tweede Kamer. In die brief geeft zij aan dat het voornemen er is om op korte termijn een Waterwet-vergunning te verlenen aan Chemours Dordrecht voor de directe lozing van GenX en PFOA houdend water op de rivier de Beneden Merwede. PRO Sliedrecht vindt dit een zeer verkeerd signaal, wat haaks staat op het streven tot nul uitstoot. De illegale directe lozing op de rivier die geconstateerd werd in 2017 lijkt nu beloond te gaan worden door deze minister met een legale vergunning. Wij willen graag weten hoe het college deze brief leest en de komende ontwikkelingen tegemoet ziet

Vraag 1: Is het college van Sliedrecht voor de publicatie in o.a. de media van het voornemen tot vergunningverlening directe lozing GenX op de rivier de Nieuwe Merwede geïnformeerd door de minister van Nieuwenhuizen?

Indien nee, wat is uw mening over deze ‘overvaltactiek’?

Antwoord:
Wij zijn tot onze verontwaardiging niet vooraf op de hoogte gebracht door de minister over de publicatie van het voornemen tot vergunningverlening van de directe lozing van GenX. Ook wij hebben dit besluit via de media moeten vernemen. Wij zijn hier zeer ontstemd over omdat wij vinden dat we als overheden nadrukkelijk moeten samenwerken om de emissies van stoffen als PFOA en GenX zo spoedig mogelijk tot 0 te reduceren. Wij verwachten dan ook vooraf geïnformeerd te worden als belangrijke besluiten met betrekking tot deze stoffen gepubliceerd worden.

Vraag 2:
Bent u het met ons eens dat het totaal niet vertrouwenwekkend is dat men op het niveau van het ministerie blijkbaar geen verschil weet tussen de Nieuwe Merwede en de Beneden Merwede? Zo ja, gaat u dit ook terugkoppelen aan de minister en op welke wijze?

Antwoord:
Deze fout is ons ook opgevallen. Wij gaan ervan uit dat naar aanleiding van de berichtgeving hierover (o.a. in het AD) het ministerie op de hoogte is van deze fout en deze niet meer maakt.

Vraag 3:
Hoe heeft u gereageerd op de brief van de minister, al dan niet in gezamenlijkheid met de gemeente Dordrecht en Papendrecht?

Antwoord:
Wij hebben als college van de gemeente Sliedrecht de minister een aangetekende brief gestuurd. Daarin hebben wij aangegeven zeer teleurgesteld te zijn dat we vooraf niet op de hoogte zijn gebracht over de publicatie. Ook hebben wij onze ernstige bedenkingen geuit en alvast een zienswijze op de ontwerp-vergunning aangekondigd. Voor de volledige inhoud verwijzen wij naar de brief (bijlage 1). De brief is namens Sliedrecht verstuurd, maar de inhoud hebben wij wel vooraf afgestemd met de gemeenten Dordrecht en Papendrecht.

Vraag 4:
Gaat u een zienswijze indienen namens de gemeente Sliedrecht, al dan niet in gezamenlijkheid met de gemeenten Dordrecht en Papendrecht? Zo ja, wat wordt daar de strekking van? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Zie hiervoor het antwoord op vraag 3 en de brief die wij naar de minister hebben gestuurd. Voor het opstellen van de zienswijze werken wij samen met de gemeenten Dordrecht en Papendrecht en uiteraard met onze adviseur Johan Vollenbroek. Op dit moment kunnen wij nog niet de precieze strekking van de zienswijze aangeven omdat we de ontwerp-vergunning nog niet kennen en deze eerst moeten beoordelen.

Vraag 5:
Gaat u gebruik maken van bezwaar en beroep na opstelling van de definitieve vergunning? Zo nee, waarom niet en hoe gaat u dat uitleggen aan onze Sliedrechtse inwoners?

Antwoord:
We starten met het indienen van een zienswijze op basis van een beoordeling van de ontwerp-vergunning. Afhankelijk van de wijze waarop de minister met onze zienswijze omgaat bepalen wij onze vervolg stappen.

Vraag 6:
Klopt het dat er nog nooit een bloedonderzoek gedaan is naar de bloedwaarden mbt GenX in het menselijk lichaam? Bent u het met ons eens dat er ook aangedrongen moet worden op bloedonderzoek bij omwonenden mbt GenX? Zo ja, bent u van plan om dit ook te bepleiten bij de minister? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Naar aanleiding van uw vraag hebben wij contact opgenomen met het RIVM. Zij geven aan dat in de VS het bloed van 30 vrijwilligers is onderzocht op de aanwezigheid van GenX, in China is dit gedaan voor 48 omwonenden en in Nederland is het bloed van 24 werknemers van Chemours onderzocht. Zie ook onderstaande referenties.

Verder meldt het RIVM dat zij op grond van de eerdere bloedonderzoeken naar PFOA meer informatie kunnen uitwerken met betrekking tot GenX in het bloed van omwonenden. Zij zien hier geen medische of gezondheidskundige aanleiding voor, maar stellen wel dat het bijdraagt om meer over de werking van GenX in het menselijk lichaam te weten te komen. Bovendien helpt het in de Europese discussie die momenteel loopt om te bepalen of GenX als zeer zorgwekkende stof (ZZS) aangemerkt moet worden. Momenteel is het nog een potentiele ZZS.

Wij vinden het belangrijk dat er meer informatie beschikbaar komt over GenX en de mogelijke gevolgen daarvan gezien de maatschappelijke onrust die de uitstoot ervan met zich mee brengt. Dergelijke informatie kan bovendien onze argumentatie versterken dat een zo snel mogelijke minimalisering van de uitstoot van deze stof noodzakelijk is voor de gezondheid van onze inwoners. Wij gaan daarom met het RIVM en de andere betrokken overheden bestuurlijk in gesprek om te kijken hoe en in welke vorm meer informatie over GenX uitgewerkt en gepubliceerd kan worden.

Referenties onderzoeken GenX
 1. PAN, Y., ZHANG, H., CUI, Q., SHENG, N., YEUNG, L. W. Y., SUN, Y., GUO, Y. & DAI, J. (2018). Worldwide Distribution of Novel Perfluoroether Carboxylic and Sulfonic Acids in Surface Water. Environ Sci Technol.
2. NCDHHS (2018). Biological sampling for GenX and other Per- and Polyfluoroalkyl Substances (PFAS).
3. CHARLES RIVER (2017). Determination of HFPO-DA in EDTA Human Plasma Samples.

Vraag 7:
Klopt het dat er nog nooit onderzoek is gedaan naar GenX en de interactie met of stapeling met andere chemische stoffen die uitgestoten worden? Bent u het met ons eens dat er ook aangedrongen moet worden op een dergelijk onderzoek? Zo ja, bent u van plan om dit ook te bepleiten bij de minister? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Onze adviseur Johan Vollenbroek heeft bevestigd dat er, voor zover bekend, geen onderzoek is gedaan naar GenX en de interactie met andere stoffen. Daarbij geeft hij aan dat een dergelijk onderzoek voor de situatie in Sliedrecht waarschijnlijk weinig kan betekenen. De resultaten zullen immers vele jaren op zich laten wachten en het is van groter belang dat de emissies van GenX door Chemours op zo kort mogelijke termijn worden geminimaliseerd. Wij onderschrijven dit advies.

Vraag 8:
Op 16 mei staat er een wederom een Tweede Kamer debat op de agenda over lozen van gif door Chemours. Is daar een vertegenwoordiging van het Sliedrechtse college bij aanwezig? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Een vertegenwoordiging van het Sliedrechtse college is aanwezig bij het debat op 16 mei in de Tweede Kamer over het onderwerp 'lekken van gifgas door chemiebedrijf Chemours'.

Hoogachtend,

Burgemeester en wethouders van Sliedrecht,

De secretaris,                   De burgemeester,

H.F. van Breugel              drs. A.P.J. van Hemmen